03.04.2020
1184 cапарлар
ЕДБ теңгелік депозиттер бойынша мөлшерлемелерді арттырды

Сіздердің назарларыңызға сәуір айының басындағы жағдай бойынша ЕДБ пайыздық мөлшерлемелерді ұсынамыз

Халықтың тартылған депозиттері бойынша пайыздық мөлшерлемелер жыл басынан шамамен бір деңгейде сақталады. ҚРҰБ соңғы өзекті деректері бойынша[1]  (01.03.20-ға) ұлттық валютада жеке тұлғалардың тартылған депозиттері бойынша орташа алынған мөлшерлеме жылдық 8,8 % - ды (жыл басынан бері өзгерген жоқ), шетел валютасында — жылдық 1,3% - ды (-0,1%) құрайды. Сонымен қатар, депозиттерді долларландыру деңгейі жыл басына 43,1% - дан 41,9% - ға дейін түсіп, төмендеу серпінін жалғастырды.

ҚДКҚ базалық мөлшерлемесі ұлғайғаннан кейін наурыз айы бойы депозиттер бойынша ұсынылатын ең жоғары мөлшерлемелерді бірнеше рет өзгертті. Осылайша, наурыз айындағы деректермен салыстырғанда мөлшерлемелер келесі теңгелік депозиттер арттырылды: мерзімді емес (жылдық 12,5%-ға дейін), 3-6 ай қысқа мерзімде толықтыру құқығымен мерзімді және жинақ салымдары бойынша(13,0% - ға дейін), толықтыру құқығынсыз барлық мерзімді және жинақ депозиттері бойынша (12,2-15,5% - ға дейін). Сонымен қатар, 12-24 ай көкжиекте толықтыру құқығымен ұлттық валютада мерзімді және жинақ депозиттері бойынша мөлшерлемелер 10,7- 13,0% деңгейінде сақталды. Қорытындысында долларлық депозиттер бойынша шекті мөлшерлемелер жылдық 2,0% - дан 1,0% - ға дейін төмендеді.

ҚДКҚ хабарлағандай, ұлттық валютадағы депозиттер бойынша ең жоғары мөлшерлемелерді ұлғайту жағына қайта қарау қазақстандықтар үшін теңгелік депозиттердің жоғары кірістілігі мен тартымдылығын сақтауға мүмкіндік береді. Бұл ретте долларлық депозиттер бойынша мөлшерлемелердің төмендеуі АҚШ-тың ФРЖ пайыздық мөлшерлеменің өзгеруімен және осыған байланысты әлемдік нарықтардағы шетел валютасындағы кірістіліктің төмендеуімен түсіндіріледі. Көрсетілген шаралар шетел валютасындағы депозиттер бойынша мөлшерлемелерді әлемдік валютамен теңдестіруге мүмкіндік береді.

Өз кезегінде, ҚДКҚ шешімімен кейін бірқатар банктер(Халық банкі, Сбербанк ЕБ, Kaspi, БЦК, АТФ, Еуразиялық, Jýsan, RBK, Нұрбанк Альфа және TengriBank) мерзімді емес депозиттер бойынша пайыздық мөлшерлемелерді көтерді (өйткені бұл— салымшылар үшін ең үйреншікті, ақшаны мерзімінен бұрын алуға, сондай-ақ тиісті ұстап қалусыз салымды толықтыруға мүмкіндік беретін жинақ құралы) (1-кестені қараңыз).

Басқа банктерге пайыздық саясатты түзету үшін қосымша уақыт қажет болуы мүмкін. Бұл ретте бір жылға дейінгі жинақ салымдары бойынша ең жоғары мөлшерлемелерді (жылдық 15,1%) қазіргі уақытта БЦК, АТФ, Еуразиялық, RBK, Хоум Кредит ұсынады. Сонымен қатар, әлеуетті өнімдер мөлшерлемелерінің өсуімен бір мезгілде ЕДБ долларлық салымдар бойынша пайыздық мөлшерлемелерді жылдық 1,0% - ға дейін төмендетті.

Естеріңізге сала кетейік, 2019 жылдың қыркүйегінен бастап ҚДКҚ ай сайын депозиттер бойынша ұсынылатын ең жоғары сыйақы мөлшерлемесін жаңартады. Жақын арада ҚДКҚ 2020 жылдың мамыр айына мөлшерлемені жариялайды.Мерзімді емес депозиттер бойынша, сондай-ақ қысқа мерзімдегі мерзімді және жинақ депозиттері бойынша сыйақының шекті мөлшерлемесін есептеген кезде ҚДКҚ ҚРҰБ базалық мөлшерлемесіне сүйенеді.


[1]ҚРҰБ-ның орташа мөлшерлемелер  бойынша өзекті статистикасы есепті айдың соңында жарияланады.

1-кесте. Банктік депозиттер бойынша ағымдағы мөлшерлемелер:

 

Дереккөз: 01.04.2020 ж. жағдайбойынша ЕДБ ресми веб-ресурстары:

ҚРҰБ деректемелеріне сәйкес, жеке тұлғаларға теңгемен берілген несиелер бойынша банктердің орташа алынған сыйақы мөлшерлемесі жыл басында жылдық 16,8%- дан 19,0%- ға дейін өсті. Осы кезеңде жылдық инфляция 5,4% - дан 6,0%-ға  (наурыз айында 6,4%) дейін өсті, ал  бұл кезде ҚРҰБ базалық мөлшерлемесі наурызда жылдық 9,25% - дан 12,0% -ға дейін артты.

ҚҚҚ байқалатын банк несиелері бойынша нарықтық мөлшерлемелер, Жинақ Банкі ЕБ-нің жан-жақты серпінін көрсеткен кредиттік өнімдерінен басқа, есепті кезеңде іс жүзінде өзгерген жоқ (2-кестені қараңыз).

2-кесте. Банк несиелері бойынша ағымдағы ең төменгі мөлшерлемелер:

 

Дереккөз: 01.04.2020 ж. жағдайбойынша ЕДБ ресми веб-ресурстары:

Мемлекет Басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың бизнесті қолдауға және еңбек нарығындағы тұрақтылықты қамтамасыз етуге қатысты тапсырмасы шеңберінде ел кәсіпкерлері үшін «Бизнестің жол картасы – 2025» және «Қарапайым заттар экономикасы» (1,0 трлн теңгеге дейін) бағдарламаларын синхрондау шеңберінде теңгелік қаржыландыруға қолжетімділікті арттыру көзделген. Аталған бағдарламалар бойынша сыйақының соңғы мөлшерлемесі  біріздендірілген және жылдық 6,0% - ды құрайды (БЖК бойынша 2025 бұрын 7,1% - ды құрады).

Сондай-ақ, «7-20-25» тұрғын үй несиелеу бағдарламасын жүзеге асыру аясында 2020 жылғы 26 наурыздағы жағдай бойынша (2018 жылғы шілдеден бастап)197,5 млрд теңге сомаға қарыз беруге 17 179 өтінім мақұлданды. Бұл ретте 2020 жылы қазақстандықтарға берілетін тұрғын үй қарыздарының жоспарланған көлемі 200 млрд теңгені құрайды (2019 жылы — 150,0 млрд теңге, 2018 жылы — 100 млрд теңге).

3-кесте. Несие берудің мемлекеттік бағдарламалары:

 

Дереккөз: ДАМУ, ҚРҰБ

Ескерту:  Мөлшерлемелер бойынша деректер ұсынылған банктердің ресми ресурстарынан алынды және осы өнімдерге байланысты барлық шығындарды толығымен көрсете алмайды. Өнім туралы қосымша ақпарат алу үшін көрсетілген банктермен байланысу керек..

Талдау материалдарын кез келген пайдалануға тек afk.kz дереккөзге гиперсілтеме болғанда ғана жол беріледі.

 

 

 

 

 

Соңғы жаңалықтар
13.03.2024
Байқалған және күтілетін инфляцияның өсуі ақша-несие шарттарын қалыпқа келтіру циклін тоқтата тұруы мүмкін
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2024 жылғы наурыздағы кейбір индикаторларға қатысты қаржы нарығының кәсіби қатысушыларының кезекті сауалнамасының нәтижелерін ұсынады.
05.03.2024
2023 жылғы жиынтық сақтандыру төлемдері 38,5%-ға, алушылар саны 21,4%-ға өсті
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2023 жылғы қазақстандық жалпы сақтандыру нарығына шолу ұсынады.
04.03.2024
Бизнеске жаңа қарыздар беру көлемінің өсуі Президент белгілеген 20 % мақсаттан асып түсті
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2023 жылға кәсіпкерлік субъектілерін кредиттеуге шолу ұсынады.
20.02.2024
2023 жылы тұтынушылардың жоғары сұранысы мен КМС дивидендтері шоғырландырылған бюджеттің кіріс бөлігін қолдады
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2023 жылға арналған ҚР шоғырландырылған бюджетіне шолу ұсынады.
13.02.2024
Елдегі қолма-қол ақшасыз карточкалық транзакциялар көлемі ЖІӨ көрсеткішінен асып түсті
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2023 жылғы қолма-қол ақшасыз карточкалық операциялар бойынша статистикаға шолу ұсынады.
12.02.2024
Сарапшылар алдағы 12 айдың көкжиегінде жылдық инфляцияның 8,8%-ға дейін төмендеуін күтуде
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2024 жылғы ақпандағы кейбір индикаторларға қатысты қаржы нарығының кәсіби қатысушыларының кезекті сауалнамасының нәтижелерін ұсынады.