Cіздердің назарларыңызға 2019 жылғы 01 қыркүйектегі жағдай бойынша ҚР экспорты мен импортына шолу ұсынамыз
Тамыз айының қорытындысы бойынша елдің сыртқы сауда айналымы біршама өсіп, 8,3 млрд АҚШ долларын құрады (+1,0%). Аталған ұлғаю тауарлар экспортынан түсетін түсімдердің – 4,6 млрд долларға дейін(+5,8%) өсуіне байланысты, ал елдің импорты 3,7 млрд долларға дейін(-4,6%) қысқарды.Осы орайда тамыз айында сауда балансының оң сальдосы шілде айында 0,5 млрд доллар көрсеткішімен салыстырғанда 1,0 млрд долларға дейін өсті.
1-Диаграмма. Ағымдағы жылғы ҚР сауда балансы:
Дереккөз: ҚР ҰЭМ
Тамыз айында негізгі атаудағы Топ-10 арасындағы түсімдердің негізгі артуы мұнай экспорты бойынша байқалады (1-кестені қараңыз). Еске сала кетейік, шілде айында (-28,4%) күрт төмендегеннен кейін мұнай экспортының физикалық көлемі тамыз айында 20,0% - ға 5,2 млн тоннаға дейін өсті, бұл негізгі кен орындарында жөндеу жұмыстарынан кейін мұнай өндіру деңгейін қалпына келтірумен байланысты болуы мүмкін. Жөндеу жұмыстарына қарамастан, 2019 жылдың қаңтар-тамыз айларында өндіру деңгейі өткен жылдың ұқсас көрсеткішімен салыстырғанда 0,5% - ға артып, 51,4 млн тонна шикі мұнайды құрады. Сонымен қатар шикізат нарығының баға конъюнктурасы қолайлы болды. Brent мұнай баррелінің орташа бағасы тамызда барреліне 59,75 доллар белгісіне дейін 6,6% - ға төмендеді.
Ел құрылымында "қара" алтынды жеткізуден түсетін түсімдердің күрт артуы Италияға (+376,0 млн доллар) және Францияға (+129,4 млн доллар) келеді. Естеріңізге сала кетейік, бір ай бұрын негізгі төмендеу еуропалық елдерге келді.
1-кесте. Негізгі экспорт тықтауарлар:
Дереккөз: ҚР ҰЭМ
Өз кезегінде тауарлар импортында негізгі топ-10 атауы арасында негізгі төмендеу тамыз айында сұйық сорғыларға келеді (2 – кестені қараңыз), ал ең көп ұлғаю – ауа/вакуумдық сорғылардың импорты бойынша. Импорттағы көрсетілген өзгерістер елдің өнеркәсіптік объектілеріндегі құрылыс пен жөндеу жұмыстарына байланысты болуы мүмкін.
Сонымен қатар, импорттың елдік құрылымында қаңтар-тамыз қорытындысы бойынша бұрынғыдай Ресей орын алады, оған барлық импортталатын өнімдердің 35,4%-ы (-4,0%) келеді. Одан әрі Қытай – 16,0% (-0,1%) және Оңтүстік Корея–9,6% (+7,8%).
2-кесте. Негізгі импорттық тауарлар:
Дереккөз: ҚР ҰЭМ
Осылайша, Еуропа елдеріне мұнай сатудан түсетін түсімдердің ұлғаюына байланысты елдің экспорт құрылымындағы "қара" алтынның үлесі тамыз айында 54,5% - дан 59,0% - ға дейін күрт өсті. Сонымен қатар, импортты бір мезгілде төмендеткен кезде тамызда ҚР сауда балансының профициті екі есе, 0,5-тен 1,0 млрд долларға дейін өсті. Көрсетілген ұлғаю үшінші тоқсанның қорытындысы бойынша ағымдағы операциялардың шотына оң әсер етуі мүмкін. Естеріңізге сала кетейік, ҚР-дағы ағымдағы шот сауда балансы мен кіріс балансының динамикасымен анықталады, ал қызметтер балансының динамикасы тұрақты және оның ағымдағы шот көрсеткіштеріне әсері шектеулі.Бұған дейін ҚРҰБ бірінші жарты жылдықта төлем балансының ағымдағы шоты 1,9 млрд доллар тапшылығымен қалыптасқанын хабарлады.
Талдау материалдарын кез келген пайдалануға тек afk.kz дереккөзіне гиперсілтеме болғанда ғана жол беріледі.