Жыл басынан бері қордың қаражаттары 70,3 млрд. теңгеге азайып, 25,316,2 млрд. теңгеге жетті
ОПЕК + келісімдері мен АҚШ-тың Венесуэла мен Иранға қарсы санкциялары бойынша өндірістің төмен деңгейімен қолдау көрсетілетін мұнай бағасының салыстырмалы жоғары деңгейі ҚР-ныңҰлттық қорына кірістердің ұлғаюына алып келді. Мәселен, 2019 жылдың бірінші тоқсанында қорға кірген мұнай секторы ұйымдарының тікелей салықтары 720,4 млрд. теңгені құрады, бұл 2018 жылдың бірінші тоқсанымен салыстырғанда 55,0% артық. Сонымен бірге наурыз айында салық түсімдерінің көлемі 135,2 млрд. теңгені құрады, оның 125,3 млрд теңгесі КТС болды. Еске салайық, салық түсімдері ақпан айында 2018 жылдың төртінші тоқсанында жер қойнауын пайдаланушылардың негізгі салықтарын төлеу аясында айтарлықтай жоғары болды және 453,3 млрд. теңгені құрады. Басқа да кірістерді 16,0 млрд. теңгеге ескере отырып, Ұлттық қор 2019 жылдың үш айында 720,4 млрд. теңгеге (брутто) толықтырылды.
1-кесте. Ұлттық қорға түсетін түсімдер, млрд теңге:
Дереккөз: ҚР ҚМ
2-Диаграмма. Ұлттық қорға айлар бойынша түсімдер, млрд теңге:
Дереккөз: ҚР ҚМ
Ағымдағы қарқын сақталған жағдайда, Ұлттық қордағы салықтар бойынша қорытынды түсімдер 2019 жылы 2 817 млрд теңгені құрауы мүмкін, бұл 2018 жылғы нақты түсімдерден 12,0% - ға төмен.Сонымен қатар, 2019 жылға арналған ҚР бюджетінде АҚШ долларының бағамы бір доллар үшін 370 теңге деңгейінде салынды, ал мұнайдың болжамды құны бір баррель үшін 55 долларға дейін төмендеді. Аталған баға конъюнктурасы кезінде Ұлттық қорға түсетін салықтық түсімдерді үкімет 2 587,2 млрд теңге деңгейінде болжайды. Алайда, доллар бағамы 380 теңге деңгейіне жақын орналасқан, мұнайдың баррелі 71 АҚШ долларына тең, ал мұнай экспортының көлемі өсіп келеді. Бұл мән-жайлар ағымдағы жылы Ұлттық қорға түсетін түсімдер болжамдық деңгейден жоғары болуы мүмкін. Ағымдағы жылдың қаңтар-наурыз айларында Каспий құбыр консорциумы (КҚК)16,2 млн тонна мұнай экспорттады, бұл 2018 жылдың сәйкес кезеңіне қарағанда (14,9 млн тонна) 8,2% - ға артық. Естеріңізге сала кетейік, 2018 жылы КҚК мұнай экспортының көлемі 61,1 млн тоннаны құрап, 2017 жылмен салыстырғанда 10,8% - ға артты.
Сонымен қатар, үш айда 790,7 млрд теңге Ұлттық қордың қаражаты – 790,0 млрд теңге кепілдік берілген трансферт түрінде және 0,7 млрд теңге Қорды басқаруға байланысты шығындарды жабуға жұмсалды. Осылайша, Ұлттық қор қаражаты жыл басынан бастап 70,3 млрд теңгеге 25 316,2 млрд теңгеге дейін қысқарды. Естеріңізге сала кетейік, 2019 жылға арналған елдің ағымдағы бюджетіне сәйкес Ұлттық қордан республикалық бюджетке трансферт 2,45 трлн теңгені құрайды деп болжануда.Алайда, қазіргі уақытта трансферт көлемін едәуір ұлғайту көзделген "2019-2021 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы "Заңға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заң жобасы қаралуда. Сонымен, Ұлттық қордан түсетін трансферттерді 3,07 трлн теңгеге дейін ұлғайту көзделіп отыр. Кепілдік берілген трансферт көлемі 2,45 трлн теңгеден 2,70 трлн теңгеге дейін артуы мүмкін. Сондай-ақ, 370 млрд теңге "Қазақстандық инвестициялық даму қорын"құруға нысаналы трансферт түрінде аударылатын болады. Естеріңізге сала кетейік, бұған дейін "Нұр Отан" партиясының съезінде Нұрсұлтан Назарбаев айтқан әлеуметтік бастамаларға Ұлттық қордан үш жыл ішінде 1 350 млрд теңге бағытталатын болады.
Талдау материалдарын кез-келген қолдануға afk.kz дереккөзі гиперсілтемесі болған жағдайда ғана рұқсат етіледі.