ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2022 жылғы қазақстандық өмірді сақтандыру нарығына шолу ұсынады.
Кезеңнің негізгі тенденциялары
- 2022 жылғы жағдай өмірді сақтандыру нарығының негізгі көрсеткіштері өткен жылдың жоғары базасына байланысты сақтандыру сыйлықақыларының көлемін қоспағанда, айтарлықтай өсуді көрсетті.
- ӨСК активтері ₸919,5 млрд-қа дейін өсті (+₸139,9 млрд немесе 17,9%) және бүкіл сақтандыру нарығының жиынтық активтерінің 44,5% құрады.
- Активтер құрылымындағы үлесті әлі де бағалы қағаздар (83,2%) алады, олардың көлемі 2023 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша ₸765,1 млрд (+₸120,6 млрд) құрады.
- ӨСК міндеттемесінің көлемі 2022 жылдың қорытындысы бойынша 17,1% - ға (+₸108,8 млрд) ұлғайып, негізінен өмірді сақтандыру шарттары бойынша орын алмаған залалдар резервін ұлғайту есебінен (+60,1% немесе₸64,6 млрд) ӨСК 745,9 млрд құрады.
Сектордағы шоғырлану әлі де қалыпты: активтер бойынша өмірді сақтандыру нарығының 71% үш ірі компания алады: Халық-Life, Nomad Life және FFLife. Бұл ретте активтердің бір жылдағы ең елеулі өсімін ЕСК және KM Life талаптары көрсетті. - Аннуитеттік сақтандыру бойынша сыйлықақылар көлемінің қысқаруы аясында бір жылдағы сақтандыру сыйлықақылары 0,8% - ға төмендеді (-33,7% немесе ₸46,3 млрд). Алайда, жұмыскерлерді жазатайым оқиғалардан сақтандыру (+67,5% немесе ₸28,5 млрд) және өмірді сақтандыру (+5,7% немесе ₸10,1 млрд) бойынша сыйлықақылардың өсуі бұл төмендеуді ішінара нивелирлеуге мүмкіндік берді.
- Төлем көлемі өмірді сақтандыру (+35,9%), аннуитеттік сақтандыру (+11,9%) және жазатайым оқиғалардан сақтандыру (+96,1%) бойынша төлемдердің ұлғаюы есебінен 22,1% - ға өсті. Нәтижесінде төлемдердің сыйлықақыларға арақатынасы 2021 жылмен салыстырғанда 9,3% - дан 11,4% - ға дейін өсті.
- ӨСК сақтандыру қызметінен түсетін кірістердің төмендеуіне қарамастан (-1,8% немесе ₸6,5 млрд), сектордың 2022 жылғы таза кірісі бағалы қағаздар бойынша сыйақы түріндегі кірістердің өсуі (+33,1% немесе ₸17,0 млрд) және комиссиялық сыйақы төлеу жөніндегі шығыстардың қысқаруы есебінен ₸64,0 млрд (+36,7%) құрады (-31,5% немесе ₸30,2 млрд).
- ӨСК нарығы бойынша меншікті капиталдың рентабельділігі аздап төмендеді — меншікті капитал құрылымында бөлінбеген пайда көлемінің ұлғаюы салдарынан 34,0% - ға дейін (2021 жылы 36,2%).
Кезеңнің қысқаша қорытындылары
2022 жылы ӨСК баланстық көрсеткіштерінің айтарлықтай өсуі байқалды, оның ішінде өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздар (активтер), сақтандыру резервтері (міндеттемелер) және бөлінбеген кіріс (капитал) көлемінің ұлғаюы байқалды. Бұл ретте ӨСК кірістері бағалы қағаздар бойынша сыйақыны және оң бағамдық айырманы қоса алғанда, инвестициялық қызмет есебінен өсті.
Сонымен қатар, сақтандыру сыйлықақылары өткен жылдың деңгейіне жетті. Алайда, егер 2021 жылы өсім аннуитеттік сақтандырудың "бумымен" (+77,0%) қамтамасыз етілсе, онда 2022 жылы қызметкерлерді жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру (+67,5%) және өмірді сақтандыру (+5,7%) бірінші орынға шықты.
Өмірді сақтандыру секторындағы төлемдердің ұлғаюы аннуитеттік сақтандыру бойынша төлемдердің табиғи өсуімен (+11,9%), сондай-ақ өмірді сақтандыру (+35,9%) және жазатайым оқиғалардан сақтандыру (+96,1%) бойынша елеулі өсіммен байланысты болды.
ӨСК-ге 2022 жылдың шілдесінде қабылданған заңнамалық өзгерістер қолдау көрсетті, оның негізгі сәттерінің бірі сақтандыру өнімдерінің желісін кеңейту болды. Мәселен, қазақстандық нарықта алғаш рет мемлекеттің субсидиясы бар білім беру жинақтаушы сақтандыру өнімі пайда болды, сондай-ақ ерлі-зайыптылардың өмір бойы төлемдерін қамтамасыз ету үшін олардың зейнетақы жинақтарын біріктіру мүмкіндігі көзделген.
Сондай-ақ, халықтың сақтандыру өнімдеріне деген сенімін арттыру мақсатында төлем кепілдіктерін және дауларды реттеуді қамтамасыз ететін инфрақұрылым реформаланды. Сақтандырылушыларға сақтандырудың барлық міндетті және әлеуметтік маңызы бар сыныптары бойынша сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қорының толық кепілдігі берілді.
Осылайша, 2022 жылдың қорытындысы бойынша ҚТ көрсеткіштерінің серпінін, өмірді сақтандыру өнімдеріне қызығушылықты біртіндеп арттыруды, сондай-ақ саланы одан әрі цифрландыруды ескере отырып, ағымдағы жылы сектордың одан әрі өсуі үшін әлеует сақталады.
ҚҚҚ талдау орталығы валюта, қор, тауар нарықтарындағы экономикалық жағдай, KASE эмитенттерінің талдауы, ҚР Ұлттық Банкінің, ҚР Ұлттық экономика министрлігінің, ҚР Қаржы министрлігінің, Мемлекеттік кірістер комитетінің статистикалық деректері, сондай-ақ елдегі ағымдағы экономикалық жағдайға әсер ететін өзге де оқиғалар туралы әртүрлі мерзімділіктегі экономикалық шолуларды үнемі дайындайды. ҚҚҚ талдау орталығының материалдарымен ҚҚҚ сайтында танысуға болады.
Талдау материалдарын кез келген пайдалануға тек afk.kz дереккөзіне гиперсілтеме болғанда ғана жол беріледі