БЖЗҚ шоттарындағы жинақталған зейнетақы жинақтары 9,5 трлн теңгені құрайды
БЖЗҚ балансындағы зейнетақы шоттарының саны оң динамиканы көрсетуде. Мәселен, ақпан айында шоттардың жалпы саны 12,0 мың 10 404,6 мың шотқа артты, бұл сондай-ақ қаңтарда өсімге сәйкес келеді. Сол уақытта жинақтар бар шоттар, шоттардың жалпы санына қарағанда озық қарқынмен өсуде. Мәселен, жинақталған шоттар ақпан айында 27,5 мың 10 105,1 мың шотқа дейін ұлғайды, оның ішінде міндетті жарналар бойынша шоттар 25,0 мың 9 576,5 мың шотқа дейін ұлғайды.
Сонымен қатар, жарналар өткен жылдың салыстырмалы кезеңімен салыстырғанда озық қарқынмен өсуде, ал төлемдер керісінше қысқаруда. Мәселен, 2019 жылдың алғашқы екі айында зейнетақы қорының салымшылыры өз шоттарын 146,5 млрд. теңгеге толықтырды, бұл 12,0 млрд. теңге немесе 2018 жылдың қаңтар-ақпан айларымен салыстырғанда 8,9% артық. Сонымен қатар зейнетақы төлемдері 62,8 млрд теңгеден 43,0 млрд теңгеге дейін қысқарды.
2019 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша БЖЗҚ қазақстандық азаматтарының жинақталған зейнетақы қаражаттары 9493,4 млрд. теңгені құрады, бұл айда 61,0 млрд. теңгеге артып, ал жыл басынан бері өсім 115,8 млрд. теңгені немесе 1,2% құрады. Естеріңізге сала кетейік, өткен жылы ЗА зейнетақы портфелі 1,596,9 млрд. теңгеге (+ 20,5%) артты.
Сонымен қатар, ҚРҰБ басқаратын зейнетақы активтері 9 502,4 млрд. теңгені құрайды. БЖЗҚ ЗА портфеліндегі негізгі үлесті әлі күнге дейін ҚР МБҚ ұстап отыр. Алайда, жыл басынан бері олардың үлесі 43,3% -дан 40,8% -ға дейін төмендеді, бұл 3 877,4 млрд. теңгені құрайды. Қазақстандық ЕДБ қаражатының қоры да төмендеуде. Мәселен, 2019 жылдың қаңтар-ақпан айларында бұл сома 26,3 млрд. теңгеге азайып, 1 601,9 млрд. теңгені құрады. Айта кету керек, қазақстандық ЕДБ қорының экспозициясы біршама төмендеді. Осылайша, акцияларға инвестицияланған қаражат Цеснабанк үлестік қағаздарын сату аясында 0,5 млрд теңгеге қысқарды, алайда, іс жүзінде Халық банкінің үлестік қағаздары құнының өсуімен толық көлемде жойылды. ЕДБ облигацияларына инвестицияланған қаражат 17,9 млрд теңгеге азайды,ал депозиттердегі қаражат 7,9 млрд теңгеге қысқарды. Сонымен қатар, портфельде шет мемлекеттердің МБҚ үлесі өсуде – оған қоса 11,7% - ы 1 331,2 млрд теңгеге дейін (портфельдің 14,1%) өсіп отыр.
1-кесте. БЖЗҚ ЗА қаражаты:
Дереккөз: БЖЗҚ
Егер ақпан айында болған өзгерістер туралы айтатын болсақ, АҚШ-тың "трежерисі" белсенді түрде сатып алынады. Ақпан айында 223,01 млрд теңге көлемінде АҚШ-тың қысқа мерзімді МБҚ сатып алынды, ал өтеу көлемі 79,2 млрд теңгені құрады. Айта кетейік, БЖЗҚ қоржынындағы АҚШ-тың мемлекеттік облигацияларының ағымдағы құны 736,3 млрд теңгені құрайды.
Сонымен қатар, РФ-ның 5,7 млрд.теңгеге мемоблигациялары өтелді, сондай-ақ Әзірбайжанның 1,7 млрд. теңгеге мемлекеттік облигациялары сатылды. Сондай-ақ, есепті кезеңде IFC (халықаралық қаржы корпорациясы) 9,3 млрд теңгеге еурооблигациялары, ЕДБ 5,0 млрд теңгеге облигациялары және ЕҚДБ 10,0 млрд теңгеге еурооблигациялары сатып алынды. Сондай-ақ ҚР ЕДБ арқылы басым жобаларды несиелеу механизмі аясында "Нұрбанк" АҚ 5,0 млрд теңгеге облигациялары сатып алынды.
Есепті кезеңде "Қазатомөнеркәсіп "ҰАК" АҚ депозитарлық қолхаттарының бір бөлігін 1,17 млрд теңгеге сату жүзеге асырылды. Сонымен қатар, "Хоум Кредит Банк" АҚ 5,0 млрд теңгеге және "Цеснабанк" АҚ 4,7 млрд теңгеге облигацияларын өтеу орын алды, ал кері сатып алу аясында "ҚазАгро "ҰБХ" АҚ еурооблигациялары бойынша 15,4 млрд теңгеге негізгі қарызды мерзімінен бұрын өтеу болды. Депозиттерге қатысты, шетелдік банктердегі салымдар есепті айда 450,9-дан 309,7 млрд теңгеге дейін азайды, ал ҚР ЕДБ депозиттері 276,5-тен 269,7 млрд теңгеге дейін қысқарды. Атап айтқанда, "Tengri Bank" АҚ (3,4 млрд теңге), "Нұрбанк" АҚ (1,0 млрд теңге), "Қазақстан Халық банкі" АҚ (0,8 млрд теңге) және "AsiaCredit Bank" АҚ (0,6 млрд теңге) салымдарын мерзімінен бұрын ішінара өтеу болды.
2-кесте. ҚР ЕДБ инвестицияланған БЖЗҚ ЗА қаражаты:
Дереккөз: БЖЗҚ
2019 жылдың алғашқы екі айында Қордың таза инвестициялық табысы 12,1 млрд теңгені құрады, ал 2018 жылдың ұқсас кезеңіндегі табыс 29,4 млрд теңгеге тең болды. Ағымдағы жылы инвестициялық табыстың өсуі бағалы қағаздарды нарықтық қайта бағалаудан (-12,3 млрд теңге) және шетел валютасын қайта бағалаудан (-68,2 млрд теңге) болған шығындар аясында шектелді. Естеріңізге сала кетейік, Қордың өткен жылғы таза инвестициялық табысы 977,2 млрд теңгені құрады. Қордың қаражатты басқарғаны үшін комиссиялық сыйақысы 2019 жылдың қаңтар-ақпанында 13,4 млрд теңгені құрап, өткен жылдың алғашқы екі айымен салыстырғанда 77,2% - ға артты.
ҚРҰБ есептеулері бойынша зейнетақы активтерінің табыстылық көрсеткіші жылдық мәнде (2018 жылғы наурыздан бастап 2019 жылғы ақпанға дейін) 11,0% - ды құрайды, инфляция сол кезеңде 4,8% құрайды. Алайда, 2019 жылдың басынан бастап салымшылардың (алушылардың) шоттарына бөлінген БЖЗҚ зейнетақы активтерінің кірістілігі инфляция 0,8% болғанда 0,13% құрады (екі айда).
Талдау материалдарын кез-келген пайдалануға afk.kz дереккөзіне гиперсілтеме болған жағдайда ғана рұқсат етіледі.