ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2025 жылдың 1 жартыжылдығындағы Қазақстанның бағалы қағаздар нарығына шолу ұсынады.
Кезеңнің негізгі тенденциялары:
- Елдегі монетарлық жағдайлардың қатаюы және әлемдік капитал нарығындағы тәуекелге тәбеттің жоғары құбылмалылығы аясында ҚР қор нарығы 2025 жылдың 1 жартыжылдығында 2024 жылдың ұқсас кезеңіндегі көрсеткіштерден едәуір төмен (тиісінше 10,3% және 23,0%) орташа өсімді (AIXQI 0,8%, KASE — 7,9%) көрсетті.
- «Көгілдір чиптердегі» өзгерістер көп бағытты болды: жергілікті инвесторлар арасында қаржы секторының жекелеген өкілдері — ЦКБ (+55,5%,) Халық Банкі (+23,2%) және FRHC (+14,3%) үлкен сұранысқа ие болды. Қаржы секторының акцияларына бизнестің одан әрі өсуі мен қаржылық нәтижелерін күту, акцияларды қайта сатып алу және дивиденд факторы қолдау көрсете алады.
- Бұл ретте жекелеген эмитенттердің қағаздары дивидендтік саясатты, корпоративтік оқиғаларды қайта қарау, инвесторлардың қаржылық нәтижелер мен өсу әлеуеті бойынша күтулерін қайта қарау аясында қысымда қалды (төменде қараңыз). Сыртқы нарықтық факторлар, жоғары пайыздық мөлшерлеме және жекелеген секторлардағы инвестициялық оптимизмнің төмендеуі қосымша қысым жасады.
- Тауар индекстік акциялармен (AIX+KASE) сауда-саттықтың жиынтық көлемі ₸158,7 млрд (+54%) құрады, онда сауда-саттықтың жартысынан көбі үш өкілге — ҚМГ акцияларына (сауда-саттықтың жалпы көлемінің 21%), Қазақтелекомға (17%) және Халық Банкіне (13%) тиесілі болды.
- Тәуекелсіз кірістілік қисығы жыл басымен салыстырғанда бүкіл ұзындыққа айтарлықтай көтерілді. Бұл базалық мөлшерлеменің көтерілуінің және инфляциялық қысымның сақталуының тікелей салдары. Ең үлкен өсімді орта мерзімді учаскелер көрсетті (1-4 жыл), онда кірістілік 300-450 б.т. өсті, қысқа және ұзақ мерзімді сегменттердегі өзгерістерден озып кетті (50-200 б.т. шегіндегі өзгерістер). Корпоративтік облигациялардың кірістілік индексі (KASE_BMY) сонымен қатар 110 б.п. — жылдық 14,92%-ға дейін өсуді көрсетті, бұл базалық мөлшерлеменің өсуіне ұқсас (+125 б.п.).
- Корпоративтік облигациялар бойынша кірістілік экономикадағы пайыздық мөлшерлемелердің өсуінің жалпы трендіне сәйкес келеді. Қатаң қаржылық жағдайларға қарамастан, корпоративтік облигацияларды орналастыру квазимемлекеттік сектор өкілдерінің жоғары белсенділігі аясында (Бәйтерек ҰБХ — ₸367 млрд, ҚФБ — ₸158 млрд, ҚДБ — ₸82 млрд, азық-түлік келісім-шарт корпорациясы — ₸44 млрд) айтарлықтай өсті (+42%, ₸1,3 трлн-дан ₸1,9 трлн-ға дейін), жеке ЕДБ және МҚҰ (төменде қараңыз).
- Алайда, жоғары мөлшермелер ҚР МБҚ-да өз позицияларын қысқартып, ҚРҰБ ноталарынан толықтай шығып кеткен резидент нестерді ұстамады (төменде қараңыз). Бұл көбінесе инвесторлардың тәуекелден жаһандық қашуының, ұлттық валюта бағамы бойынша күтулердің нашарлауының, салықтық өзгерістердің нәтижесі болып табылады.
- Қатаң монетарлық саясатты сақтау, бағамның әлсіреуі, салық шарттарын қайта қарау және әлемдік қор және шикізат нарықтарындағы тұрақсыздық нарыққа өтімділіктің одан әрі ағынын тежеуі мүмкін. Бұл жағдайда жергілікті индекстердің динамикасы төмен деңгейде қалады.
Резюме
Қатаң монетарлық жағдайлар, тәуекелсіз құралдардың жоғары кірістілігі, теңгенің әлсіреуі және салықтық өзгерістер инвесторлардың мінез-құлқына әсер етті: резидент еместер ҚРҰБ ноталарынан толығымен дерлік шықты, ал акциялар нарығына өтімділіктің қалыпты ағыны негізінен алынған дивидендтер мен жергілікті сұранысты қайта инвестициялау есебінен қамтамасыз етілуі мүмкін. Осыған байланысты AIXQI және KASE индекстері шектеулі өсімді көрсетті, бұл ретте жекелеген эмитенттер бойынша динамика корпоративтік оқиғалар, дивидендтік саясаттарды қайта қарау және сыртқы фонға жоғары сезімталдық аясында көп бағытты болды.
Корпоративтік облигациялар нарығында белсенділіктің өсуі байқалды, әсіресе квазимемлекеттік сектор жүйенің жалпы мөлшерлемелерінің өсуіне қарамастан. Бұл қарыз алудың тұрақты қажеттілігін, сондай-ақ эмитенттердің жоғары құны және ұлттық валютадағы ұзақ мерзімді қаржыландырудың шектеулі баламасы жағдайында төмен икемділігін көрсетеді.
2025 жылдың алғашқы 6 айында ҚР қор нарығының қалыпты өсуіне қарамастан, екінші жартыжылдықтағы перспективалар екіұшты болып қала береді және инфляция мен базалық мөлшерлеменің серпінімен, теңге бағамының тұрақтылығымен, халық пен кәсіпорындардың кірістерімен, салық-бюджет саясаты мен реттеуші ортаның болжамдылығымен айқындалуы мүмкін. Айта кетейік, жүйеде жоғары мөлшерлемелер жоғары инфляциялық тәуекелдерге, теңгенің әлсіреуіне және жаңа Салық кодексінің қабылдануына байланысты жыл соңына дейін сақталады.
Сыртқы құбылмалылықтың сақталып отырған тәуекелдері, оның ішінде шикізатқа әлемдік бағалардың динамикасы, әлемдік экономикадағы сауда дауларының күшеюі, аймақтағы геосаяси белгісіздік және жаһандық пайыздық мөлшерлемелердің ықтимал ауытқулары да нарықтық сентиментке әсер етеді. Бұл жағдайда қатысушылардың белсенділігі тұрақты дивидендтері бар Тұрақты, болжамды секторларға назар аудара отырып, таңдамалы болып қалуы мүмкін. Қаржылық жағдайларды жеңілдету, инвестицияларға әсер ететін сыртқы және ішкі тәуекелдерді азайту арқылы айтарлықтай жандандыру мүмкін.
ҚҚҚ талдау орталығы валюта, қор, тауар нарықтарындағы экономикалық жағдай, KASE эмитенттерінің талдауы, ҚР Ұлттық Банкінің, ҚР Ұлттық экономика министрлігінің, ҚР Қаржы министрлігінің, Мемлекеттік кірістер комитетінің статистикалық деректері, сондай-ақ елдегі ағымдағы экономикалық жағдайға әсер ететін өзге де оқиғалар туралы әртүрлі мерзімділіктегі экономикалық шолуларды үнемі дайындайды. ҚҚҚ талдау орталығының материалдарымен ҚҚҚ сайтында танысуға болады.
Талдау материалдарын кез келген пайдалануға тек afk.kz дереккөзіне гиперсілтеме болғанда ғана жол беріледі.