ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2022 жылдың бірінші тоқсанындағы қазақстандық өмірді сақтандыру нарығына шолуды ұсынады.
Кезеңнің негізгі тенденциялары
- 2022 жылдың бірінші тоқсанында өмірді сақтандыру нарығының негізгі көрсеткіштері төмендегенін көрсетті.
- ӨСК ЖЗ активтері тіптен ₸775,6 млрд (-1%) дейін қысқарды, бұл бүкіл сақтандыру нарығының жиынтық активтерінің 41% - ын құрайды.
- Активтер құрылымындағы ең үлкен үлесті (81%) бағалы қағаздар алады, олардың көлемі 2022 жылғы 1 сәуірде ₸631,6 млрд (-2% немесе ₸12,9 млрд) құрады.
- Сектордағы шоғырлануы өзгерген жоқ: өмірді сақтандыру нарығының 80% активтер бойынша бұрынғысынша төрт ірі компанияға тиесілі: Nomad Life (+3%), Халық-Life (-2%), FFLife (-9%) және Еуразия ӨСК (+4%).
- ӨСК резервтері негізінен өмірді сақтандыру шарттары бойынша болмаған залалдар резервтерінің ұлғаюы есебінен 6% - ға өсті (+22% немесе ₸23,3 млрд).
- 2022 жылдың 1 тоқсанында РЕПО операцияларының 32% - ға қысқаруы байқалады, ӨСК міндеттемелерінің көлемі 1% - ға өсті.
- 2022 ж. 1 тоқ. таза сақтандыру сыйлықақылары 14% - ға төмендеді, бұл өткен жылы аннуитетті сатып алу үшін зейнетақы жинақтарының шегін заңнамалық төмендетуден кейін ол екі есе өскен кезде зейнетақы аннуитетін сатып алуға деген ең жоғары сұраныспен байланысты болуы мүмкін.
- Өмірді сақтандыру бойынша төлемдердің көлемі 3,3 есе арту есебінен 38%-ға өсті. Нәтижесінде ӨСК нарығы бойынша сыйлықақыларға төлемдердің арақатынасы 2021 жылғы 1 тоқсанмен салыстырғанда 8%-дан 13%-ға дейін өсті. Бұл ретте барлық төлемдердің 53% аннуитеттік сақтандыруға тиесілі.
- Осылайша, ӨСК кірістерінің 7% - ға төмендеуі немесе 7,0 млрд. ₸сақтандыру қызметінен кірістердің 12% - ға қысқаруы есебінен немесе ₸10,6 млрд., шығыстардың 7% - ға азаюы ескеріле отырып, таза пайда 2022 ж. 1 тоқсанында 9%-ға немесе ₸0,7 млрд. қысқарды.
- 2022 жылдың 1-тоқсанында ӨСК нарығы бойынша меншікті капиталдың рентабельділігі өткен жылдың ұқсас көрсеткішімен салыстырғанда өзгермей, 6% құрады.
- Бұл 2022 жылы ӨСК нарығының дамуына қосымша серпін Unit-linked өнімдері мен ерлі-зайыпты аннуитеттерді заңнамалық жетілдіру, ӨСК-ның мемлекеттік білім беру жүйесіне қатысуы, сондай-ақ саланы одан әрі цифрландыру бере алады.
Кезеңнің қысқаша нәтижелері
2022 ж. 1-тоқсанында еңбекпен табылған сақтандыру сыйлықақыларының таза сомасын 12%-ға немесе ₸10,6 млрд. теңгеге қысқарту есебінен өмірді сақтандыру секторы пайдасының төмендеуі байқалды.
Бұл ретте кіріс бөлігінің қысқаруы бағалы қағаздар бойынша сыйақы түріндегі кірістердің ұлғаюымен ішінара нивелирленді. Сонымен қатар ӨСК активтеріндегі бағалы қағаздардың нарықтық құнының айтарлықтай төмендеуі теңгенің құбылмалылық кезеңдерінде оң бағамдық айырмамен толығымен дерлік жабылған болатын.
Шығыстарға келетін болсақ, 2022 жылдың 1-тоқсанында олар негізінен аннуитет шарттары бойынша болмаған залалдар резервін төмендету (-72%), сондай-ақ сақтандыру қызметі бойынша комиссиялық сыйақыны төлеу бойынша шығыстарды (-37%) және сақтандыру шарттарын бұзуға байланысты шығыстарды (-13%) қысқарту есебінен қысқарды.
2021 жылғы 1 тоқсанда зейнетақы аннуитеті шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларының жоғары алымдары аясында—ағымдағы жылдың ұқсас кезеңінде олардың көлемі 53%-ға немесе 23,9 млрд теңгеге төмендеді. Бұл ретте, 2020 жылдың 1 тоқсанымен салыстырғанда көрсеткіш 30% - ға немесе 4,1 млрд теңгеге өсті.
Сақтандыру төлемдерінің өсуі, ең алдымен, өмірді сақтандыру бойынша орташа төлемнің 3,8 есе ұлғаюы салдарынан байқалды. Тиісінше, 2022 жылдың 1-тоқсанында төлемдер саны 15%-ға төмендеген кезде олардың көлемі 3,3 есе ұлғайды.
ӨСК үшін орташа мәннің сақталуына қарамастан, меншікті капиталдың орташа өлшемді рентабельділігі әртүрлі себептер есебінен, оның ішінде қаржы құралдарын қайта бағалау, әкімшілік шығыстардың өсуі, таза сақтандыру сыйлықақыларының өзгеруі және т. б. салдарынан нарық ойыншылары арасында айтарлықтай шашыраңқы (-8%-дан +24%-ға дейін) сипатталды.
Өмірді сақтандыру саласын unit-Linked және бірлескен (ерлі-зайыптылық) аннуитеттер бойынша заңнама нормаларын жетілдіру, сондай-ақ ӨСК-ның мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесіне қатысуы есебінен сақтандыру өнімдерінің желісін кеңейту қолдай алады.
Бұл ретте, 2021 жылы аннуитеттік сақтандырудың "бум" өтуін ескере отырып, ағымдағы жылы сектордың ұқсас өсуі күтілмейді.
ҚҚҚ талдау орталығы валюта, қор, тауар нарықтарындағы экономикалық жағдай, KASE эмитенттерінің талдауы, ҚР Ұлттық Банкінің, ҚР Ұлттық экономика министрлігінің, ҚР Қаржы министрлігінің, Мемлекеттік кірістер комитетінің статистикалық деректері, сондай-ақ елдегі ағымдағы экономикалық жағдайға әсер ететін өзге де оқиғалар туралы әртүрлі мерзімділіктегі экономикалық шолуларды үнемі дайындайды. ҚҚҚ талдау орталығының материалдарымен ҚҚҚ сайтында танысуға болады.
Талдау материалдарын кез келген пайдалануға тек afk.kz дереккөзіне гиперсілтеме болғанда ғана жол беріледі.