ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2023 жылдың бірінші жартыжылдығындағы қазақстандық өмірді сақтандыру нарығына шолу ұсынады.
Кезеңнің негізгі тенденциялары
- 2023 жылдың бірінші жартыжылдығында өмірді сақтандыру нарығының барлық негізгі көрсеткіштері ӨСК өнімдеріне деген қызығушылықтың артуын көрсетті.
- ӨСК активтері ₸ 1 028,6 млрд-қа дейін ұлғайды (+₸109,1 млрд немесе 11,9%) және бүкіл сақтандыру нарығының жиынтық активтерінің 43,6% құрады.
- Активтер құрылымындағы тауар әлі де ең үлкен үлесті бағалы қағаздар алады (83,7%). Олардың көлемі 2023 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша ₸848,1 млрд (+₸71,5 млрд) құрады, оның 40%-дан астамы ҚР Қаржы министрлігінің МБҚ-на тиесілі.
- ӨСК міндеттемелерінің көлемі негізінен РЕПО операциялары көлемінің (+46,0% немесе ₸32,3 млрд) және сақтандыру шартында көзделген қызметтер бойынша маржаның (+32,9% немесе ₸16,3 млрд) өсуі есебінен ₸759,4 млрд (жыл басынан бері +7,2% немесе ₸51,1 млрд) дейін өсті.
- S&P компаниясы сектордағы шоғырлануды "жоғары" деп бағалайды: активтер бойынша өмірді сақтандыру нарығының 71,6% - үш ірі компания алады: Халық-Life, Nomad life және FFLife. 2023 жылдың бірінші жартыжылдығында "Жұмыскерлерді жазатайым оқиғалардан сақтандыру" бабы бойынша сақтандыру сыйлықақыларының (+70,3% немесе ₸17,2 млрд), сондай-ақ төлемдердің (2,8 есе немесе ₸4,5 млрд-қа) айтарлықтай өсуі байқалды.
- Есепті кезеңдегі үлесті зейнетақы аннуитеттік сақтандыруға сұраныстың өсуін (сыйлықақылардың 44,9%-ға немесе 16,6 млрд-ға ұлғаюы), ол бойынша төлемдер көлемінің төмендеуімен (-62,5% немесе 2,3 млрд-ға) атап өтуге болады.
- Жалпы алғанда, сақтандыру төлемдерінің өсімі (+42,0% немесе ₸8,5 млрд) сақтандыру сыйлықақыларының өсуінен асып түсті (+32,6% немесе ₸52,6 млрд), нәтижесінде төлемдердің сыйлықақыларға арақатынасы біршама нашарлады: 6ай2022 жылдың қорытындысы бойынша 12,5%-ға қарсы 13,4%.
- Осы сектордың 6ай2023 ж.таза табысы сақтандыру қызметінен ӨСК кірістерінің өсуі (+29,3% немесе ₸46,3 млрд) және жалпы және әкімшілік шығыстардың қысқаруы (-34,9% немесе ₸8,1 млрд) есебінен 2,1 есеге, ₸51,1 млрд-қа дейін өсті.
- ӨСК нарығы бойынша меншікті капиталдың рентабельділігі 19%-ға дейін өсті (6ай2022 ж.14%).
Кезеңнің қысқаша қорытындылары
2023 жылдың бірінші жартыжылдығында өмірді сақтандыру секторы сақтандыру қызметінен түсетін кірісті, бағалы қағаздар бойынша сыйақыны ұлғайту, сондай-ақ әкімшілік шығыстарды оңтайландыру есебінен табыстылықтың айтарлықтай өскенін көрсетті.
Қызметкерлерді жазатайым оқиғалардан сақтандыру кезінде сақтандыру сыйлықақысының мөлшерін есептеу жылдық еңбекақы қорына негізделгенін ескере отырып, оның ұлғаюы сыйлықақылар көлемінің өсуіне айтарлықтай ықпал еткен болуы мүмкін. 2023 жылғы қаңтар — маусымда Қазақстанда жалақы қоры өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 20,4%-ға өсті.
Сонымен қатар, зейнетақы аннуитеті бойынша сыйлықақылардың өсуі ерлі-зайыптыларға екеуіне де өмірлік төлемдерді қамтамасыз ету үшін зейнетақы жинақтарын біріктіруге мүмкіндік беретін былтырғы заңнамалық өзгерістермен байланысты болуы мүмкін.
Бұдан басқа, ӨСК өнімдеріне деген қызығушылықты оларға Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қорының кепілдіктерін тарату қолдауы мүмкін.
Сонымен қатар, ӨСК сақтандыру төлемдерінің өсуі өткен жылдың Жоғары базасы аясында аннуитеттік сақтандыру бойынша төлемдердің қысқаруымен (-62,5% немесе ₸2,3 млрд) шектелді.
Бағалы қағаздар бойынша сыйақы түріндегі ӨСК табыстарының өсуі (+40,9% немесе ₸12,8 млрд) негізінен базалық мөлшерлеменің ағымдағы деңгейімен қамтамасыз етілді (2023 жылғы бірінші жартыжылдықтағы 16,75% бір жыл бұрынғы 12,7% орташа мәнге қарсы).
Саланы одан әрі цифрландыру, бәлкім, еңбекақы төлеуге жұмсалатын шығыстарды едәуір қысқартуға мүмкіндік берген (-43,0% немесе ₸6,8 млрд).
S&P деректеріне сәйкес, қазақстандықтардың өмірді сақтандыруға жылдық шығындары біртіндеп артып келеді (2022 жылы $42 қарсы 2020 жылы $29), алайда салыстырмалы сақтандыру нарықтарының көрсеткіштерінен әлдеқайда төмен (Колумбия мен Польшада шамамен $100, Чехия мен Уругвайда шамамен $200).
Осылайша, үкіметтің халықтың әл-ауқатын арттыру жөніндегі жұмысы және сақтандыру нарығын дамыту жөніндегі ҚНРДА сектор көрсеткіштерінің серпініне оң ықпал етуді жалғастырады және ӨСК әлеуетін одан әрі ашуға ықпал етеді.
ҚҚҚ талдау орталығы валюта, қор, тауар нарықтарындағы экономикалық жағдай, KASE эмитенттерінің талдауы, ҚР Ұлттық Банкінің, ҚР Ұлттық экономика министрлігінің, ҚР Қаржы министрлігінің, Мемлекеттік кірістер комитетінің статистикалық деректері, сондай-ақ елдегі ағымдағы экономикалық жағдайға әсер ететін өзге де оқиғалар туралы әртүрлі мерзімділіктегі экономикалық шолуларды үнемі дайындайды. ҚҚҚ талдау орталығының материалдарымен ҚҚҚ сайтында танысуға болады.
Талдау материалдарын кез келген пайдалануға тек afk.kz дереккөзіне гиперсілтеме болғанда ғана жол беріледі