Сіздердің назарларыңызға 2019 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша ҚР экспортының және импортының шолуын ұсынамыз
ҚР ҰЭМ-нің өзекті деректеріне сәйкес, ағымдағы жылдың бірінші тоқсанының қорытындысы бойынша елдің сыртқы сауда айналымы 20,4 млрд долларды құрады, бұл 2018 жылдың қаңтар-наурызымен салыстырғанда 3,7% - ға төмен. Атап айтқанда, тауарлар экспорты 13,3 млрд долларды (-4,3%), импорт -7,0 млрд долларды (-2,7%) құрады.
Қазақстандық экспорттың негізгі тауар номенклатурасының ішінде абсолюттік мәнде негізгі төмендеу мұнайға тиесілі. Естеріңізге сала кетейік, наурыз айында ОПЕК+ мәмілесі аясында келісілген 40 мың баррель орнына тәулігіне 60 мың баррельге мұнай өндіруді төмендеткен болатын, ол ірі кен орындарында жөндеу жұмыстарының арқасында қол жеткізілді. Ірі мұнай-газ жобаларында жөндеу жұмыстары 2018 жылы 90,4 млн тоннаны (-1,5%) салыстырғанда ағымдағы жылы мұнай өндіруді 89,0 млн тоннаға дейін төмендетуге әкеледі деп болжануда. Жоғарыда айтылғандардың негізінде қазақстандық экспорт құрылымындағы мұнай үлесі 59,3% - дан 55,9% - ға дейін төмендеді, бұл ішінара газ экспортынан (5,1% - ға дейін), бейорганикалық химия өнімдерінен (3,1%), сондай-ақ басқа да кейбір тауарлар түсімдерінің ұлғаюымен өтелді (1 – кестені қара).
1-кесте. Негізгі экспорттық тауарлар, 1Q19:
Дереккөз: ҚР ҰЭМК
Қазақстандық мұнайдың негізгі сатып алушыларының арасында аталған тауар импортының күрт төмендеуі Италия мен Нидерландыда байқалады. Егер бұрын олардың "қара" алтынның импортындағы жиынтық үлесі 45,9% - ды құраса, енді ол 40,4% - ға дейін төмендеді. Естеріңізге сала кетейік, ХВҚ сәуір айында аталған елдердің экономикалық өсу болжамын ағымдағы жылы 0,1% - ға дейін және 1,8% - ға дейін 0,6% - дан және 2,6% - ға дейін төмендетті (тиісінше). Сонымен қатар, ел көмірсутектерді Жапонияға экспорттаған жоқ, ол бұрын қазақстандық мұнайды сатып алу бойынша көшбасшылардың тоғызыншы орында тұрған.Сонымен қатар, қазақстандық мұнай импортының айтарлықтай өсімі Корея Республикасы мен Түркияда байқалады.
2-кесте. Қазақстандық мұнайдың негізгі сатып алушылары, 1Q19:
Дереккөз: ҚР ҰЭМК
Өз кезегінде, тауарлар импортында негізгі төмендеу мұнай мен мұнай өнімдеріне, сондай-ақ табиғи газға тиесілі. Естеріңізге сала кетейік, 02 наурыздан бастап елдің Энергетика министрлігі Ресейден бензин әкелуге тыйым салды. Шара үш ай бойы әрекет ететін болады және нарықты жоққа шығаруға жол бермеуге тиіс. Сонымен қатар абсолюттік мәнде жеңіл автомобильдер мен дәрі-дәрмектер импорты бойынша едәуір өсім байқалады. Сонымен қатар,ҚРҰБ болжамдары бойынша тұтынушылық және инвестициялық сұранысты кеңейту ағымдағы жылы импорттың өсуінің басты драйвері болады.
3-кесте. Негізгі импорттық тауарлар, 1Q19:
Дереккөз: ҚР ҰЭМ
Осылайша, тауарлар экспортының импорттан (-4,3%) неғұрлым жедел баяулауы (-2,7%) дәстүрлі профицит болып табылатын елдің сауда балансына теріс әсер етуі мүмкін. ҚРҰБ алдын ала бағалауы бойынша, сауда балансының профициті 7,1 млрд долларды құрап, ағымдағы жылдың бірінші тоқсанында өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 6,2 млрд долларды құрады. Бұл ретте төлем балансының ағымдағы шоты қатарынан профицитті екінші тоқсан болып қалыптасты және 834,8 млн долларды құрады.
Талдау материалдарын кез келген пайдалануға тек afk.kz дереккөзіне гиперсілтеме болғанда ғана жол беріледі.