28.06.2022
3994 cапарлар
Нақты пайыздық мөлшерлеме 2016 жылдан бастап алғаш рет нөлге жетті және алдағы айларда теріс болуы мүмкін

ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2022 жылғы 1 маусымдағы Қазақстанның қаржы нарығындағы пайыздық мөлшерлемелерге шолуды ұсынады.

Негізгі тенденциялар:

  • Инфляцияның базалық мөлшерлемемен бір деңгейге шығуы жағдайында елдегі ақша-несие шарттары ынталандырушы ретінде сипатталады.
  • Мәселен, ел экономикасы үшін тепе-тең деңгейде 3-4% шегінде қазіргі уақытта экономикадағы пайыздың нақты мөлшерлемесі 2016 жылдың соңынан бастап алғаш рет нөл (базалық минус инфляция) құрайды. Алдағы айларда ол теріс аумаққа шығуы мүмкін.
  • Бұл ретте базалық мөлшерлеме бойынша шешімдердің трансмиссия деңгейі ақша нарығында, корпоративтік несиелеу нарығында (2021 жылы берілген барлық бизнес несиелердің 24%-ы тиесілі бизнесті қолдаудың мемлекеттік бағдарламаларын қоспағанда), бөлшек қорландыру, БҚН-да жоғары болып қалуда.
  • Бұл жеңілдікті несиелердің жоғары үлесіне (мыс., жеке тұлғалардың қарыздарының үштен бірі ипотекаға келеді), клиент үшін нарықтағы жоғары бәсекелестікке байланысты пайыздық маржаның төмендеуіне байланысты болуы мүмкін.
  • Корпоративтік және бөлшек несие беру нарықтарының жекелеген сегменттерінде нақты мөлшерлемелер теріс аймақта орналасқан. Мысалы, өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы және байланыс секторларының қарыздары бойынша нақты мөлшерлемелер минус құрайды (-) 0,4%, (-) 2,7% және ( – ) тиісінше 4,8%; ипотекалық қарыздар бойынша-минус ( - ) 5,8% деңгейінде.
  • Көп жағдайда геосаяси дағдарыс пен жүйедегі мөлшерлемелердің жалпы өсуіне байланысты корпоративтік борышты орналастыру көлемдері айтарлықтай төмендеді. Ағымдағы жылғы қаңтар-мамырда облигацияларды орналастыру көлемі 61,5 млрд теңгені құрады, бұл өткен жылғы тиісті көрсеткіштен 6 есе төмен (366,3 млрд).
  • Базалық мөлшерлеменің ұлғаюынан кейін ақша нарығы құралдары кірістілігінің өсуі және өтімділікті стерилизациялау олардың тартымдылығын едәуір арттырады, ұлттық валюта мен инфляцияға қысымды төмендетеді..

Резюме

Экономикадағы инфляциялық қысым және инфляцияның нысаналы таргеттен ұзақ уақыт асып кетуі (4-6%) экономикадағы жиынтық сұранысқа базалық мөлшерлеме бойынша шешімдер трансмиссиясының тиімділігін шектей отырып, инфляциялық күтулердің одан әрі өсуіне ықпал ететін болады.

Экономиканың өсуін жеделдету кезінде (2021 жылдың қорытындылары бойынша 4% -бен салыстырғанда, қаңтар-мамырда 4,6% - ға дейін) монетарлық реттеуші үшін Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес елдегі бағаның одан әрі өсуін тежеу және қазақстандықтардың әл-ауқатын қолдау басымдық болып табылады.

Базалық мөлшерлеменің одан әрі артуы инфляцияға пәрменді әсер етпеуі мүмкін.

Мысалы, маусым айының басында сұралғандар сарапшылар оның одан әрі өсуін күтпеді, ал 12 айдан кейін инфляцияның орташа бағасы бір жылдан кейін 10,3%-ға (бұрын 11,7%) дейін төмендегеннен кейін оның 11,25% - ға дейін төмендеуін болжайды.

Шолуын PDF-нұсқасы

ҚҚҚ талдау орталығы валюта, қор, тауар нарықтарындағы экономикалық жағдай, KASE эмитенттерінің талдауы, ҚР Ұлттық Банкінің, ҚР Ұлттық экономика министрлігінің, ҚР Қаржы министрлігінің, Мемлекеттік кірістер комитетінің статистикалық деректері, сондай-ақ елдегі ағымдағы экономикалық жағдайға әсер ететін өзге де оқиғалар туралы әртүрлі мерзімділіктегі экономикалық шолуларды үнемі дайындайды. ҚҚҚ талдау орталығының материалдарымен ҚҚҚ сайтында танысуға болады.

Талдау материалдарын кез келген пайдалануға тек afk.kz дереккөзіне гиперсілтеме болғанда ғана жол беріледі.

Соңғы жаңалықтар
08.10.2025
Несие мөлшерлемелері мен депозиттер арасындағы спрэдтің төмендеуі банктердің консервативті несие саясатына әкелуі мүмкін
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2025 жылғы 1 қазандағы Қазақстанның қаржы нарығындағы пайыздық мөлшерлемелерге шолу ұсынады.
17.09.2025
Қытайдан Импорт тауар айналымының өсуін қамтамасыз етеді, бірақ экспорт шикізат конъюнктурасы аясында төмендейді
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2025 жылғы қаңтар-маусымда Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымына шолу ұсынады.
11.09.2025
Инфляция жеделдейді, тәуекелдер өсуде: сарапшылар жоғары мөлшерлемені және теңгенің жұмсақ әлсіреуін белгілейді
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2025 жылғы қыркүйектегі кейбір индикаторларға қатысты қаржы нарығының кәсіби қатысушыларының кезекті сауалнамасының нәтижелерін ұсынады.
08.09.2025
Жеңілдетілген бағдарламалар ипотекалық несиелеудің барлық өсуін қамтамасыз етті
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2025 жылдың бірінші жартыжылдығындағы Қазақстанның ипотекалық нарығына шолу ұсынады.
04.09.2025
Қазақстандық банктердің Ақмола облысы прокуратурасы қозғаған қылмыстық іске қатысты мәлімдемесі
Қазақстанның екінші деңгейлі банктері — «Kaspi Bank» АҚ, «Forte Bank» АҚ, «Еуразиялық банк» АҚ және «Alatau City Bank» АҚ, Қазақстан қаржыгерлері қауымдастығының (ҚҚҚ) қолдауымен, бірлескен мәлімдеме жасауды қажет деп санайды.
31.08.2025
Автокөлік несиелері нарығы жаппай болды, автокөлік нарығындағы мәмілелердің 60%-ға жуығы қарыз қаражаттарымен қаржыландырылады
ҚҚҚ талдау орталығы сіздердің назарларыңызға 2025 жылдың бірінші жартыжылдығындағы қазақстандық автокредиттеу нарығына шолу ұсынады.